Plagiat i autoplagiat

 

 

Plagiat jest przestępstwem, polegającym na przepisywaniu tekstu innego autora i podpisywaniu go własnym nazwiskiem. Dotyczy to także ściągania tekstów z sieci, w tym ogólnodostępnych, czy przytaczania w niewiele zmienionej wersji tekstów bez podania źródła. Nie wolno jest przepisywać cudzych tekstów bez podania źródła - jak sobie z tym radzieć, wyjaśniam poniżej. Nie należy też podawać za swoje cudzych idei, czyli nie przepisując dosłownie, używać cudzych idei, pomysłów, modeli, teorii, bez powołania się na ich autora. Kiedy korzystamy z cudzego tekstu i/lub idei, koniecznie powołujemy się na źródło, najlepiej w uznany w środowisku międzynarodowym sposób, ponieważ nie pozostawia to żadnych wątpliwości co do naszych intencj i z pewnością będzie wyrazem poszanowania praw autorskich.


Plagiatem jest także podpisywanie jednym (np. własnym) nazwiskiem tekstu pisanego wspólnie z kimś innym.

Autoplagiat występuje wtedy, gdy autor przepisuje rozległe fragmenty opublikowanego już (lub oddanego w ramach pracy zaliczeniowej) tekstu. Są różne standardy mówiące, ile powtórzeń jest dopuszczalnych, jendak należy starać się pisać na nowo teksty na ten sam temat. Nie należy przpisywać w pełnym brzmieniu nawet jednego akapitu. Autoplagiat jest powodem do wstydu, a niekiedy także przestępstwem (publikacja, zaliczenie).




 

Jak uniknąć plagiatu

  • Jeśli coś przepisujemy, to powolujemy się na źródło według przyjętych (najlepiej międzynarodowych) standardów referencji, czyli powoływania się i cytowania. Gdy przepisujemy dosłownie, podajemy stronę, z której cytat jest zaczerpnięty i wyraźnie wyróżniamy go w tekscie, by nie ulegało żadnej wątpliwosci, że jest to cytat. Najlepiej stosować jest standardy międzynarodowe, celem uniknięcia nieporozumień. Gdy mówimy o cudzych pomysłach i wnioskach, powołujemy się na autora i miejsce publikacji. Jesli ktoś nas zainspirowal, także powołujemy się na autora inspiracji.
  • Przede wszystkim chroni się prawa autorskie tekstów. Łamanie tych praw w przypadku tekstów publikowanych jest przestępstwem karnym, a oddawanych w ramach zaliczenia wykładowcy – przestępstwem uniwersyteckim. Kultura osobista i dobry obyczaj nakazują jednak także szanować autorstwo myśli niepublikowanych, np. wypowiedzianych przez ich autorów. Wówczas w tekście podajemy nazwisko autora wypowiedzi, a w nawiasie piszemy komunikacja osobista i rok, gdy ta komunikacja miała miejsce. W przypisie mozna wyjaśnić, w jakich okolicznościach wystapila. W bibliografii raczej nie zamieszcza się takich pozycji (choć oczywiście można). Wykład jest formą wypowiedzi publicznej, zatem podajemy w tekscie nazwisko wykladowcy oraz rok, kiedy wyklad miał miejsce. Nazwę wykładu oraz miejsce wpisuje się do bibliografii.
  • Jesli przepisujemy fragmenty własnych tekstów, powołujemy sie na zródło, tj. autor rok publikacji w tekscie, a w bibliografii takze tytul pracy i miejsce publikacji (czy też miejsce rozpowszechnienia, w przypadku pracy zaliczeniowej bedzie to WZUW oraz data). Postępujemy analogicznie jak w pkt. 1.
  • Gdy opieramy sie na materiałach empirycznych, czy też w inny sposób opieramy sie na pracach publikowanych wcześniej przez nas, powołujemy sie na źródło tak samo, jak czynimy to w przypadku używania tekstów innych autorów. Można korzystać z tego samego materiału empirycznego w nieskonczoność, pod warunkiem, że zostanie on opracowany i zinterpretowany od nowa. Na ogół też zaznacza się wyraźnie, że ten materiał już byl wcześniej podstawą do napisania innej pracy (z podaniem źródła). Co więcej, jeśli spełnimy te warunki, możemy nawet analizować materiał empiryczny z badań przeprowadzonych przez kogoś innego, bądź też zespół, którego byliśmy uczestnikami (należy wymienić uczestników lub podać nazwisko kierownika zespołu).
  • Pytamy wydawcę, który opublikował poprzednią wersję, czy zezwoli na ponowną publikację i wyjaśniamy, gdzie i w jakim celu tekst bedzie publikowany ponownie. Jeśli wydawca się zgodzi, możemy opublikować ponownie nawet całość bez zmian. Podobnie z pracami zaliczeniowymi – pytamy prowadzących zajęcia (obu przedmiotów: tego, który już został zaliczony przy pomocy danego tekstu i tego, który zamierzamy zaliczyć), czy zezwola na ponowne wykorzystanie pracy, która już była podstawą zaliczenia innego przedmiotu. Jeśli się zgodzą, możemy to uczynić.Wyjaśniamy wówczas w przypisie, że tekst był juz publikowany (czy też, że publikowana była wcześniejsza wersja tekstu, jeśli wystapily istotne zmiany) i podajemy dokładne zródło. Wypada też podziękować wydawcy za zezwolenie na ponowne wykorzystanie.
  • Na końcu tekstu zamieszczamy bibliografię, gdzie w kolejnosci alfabetycznej wymienione sa wszystkie dzieła, na które powolujemy się w tekście. Pozycja bibliograficzna to:
  • Nazwisko, imię rok publikacji Tytuł dzieła. Miejsce wydania: Wydawnictwo.
  • \W bibliografii znajdują się wyłącznie dzieła, które sami przeczytaliśmy! Wpisywanie tam pozycji nie przeczytanych to nie plagiat wprawdzie, ale mistyfikacja, hańba nieco mniejszego kalibru, ale też dyskredytująca wiarygodność autora. Jeśli nie czytaliśmy jakiejś książki/ artykułu, ale czytaliśmy o tym dziele gdzieś indziej, to powołujemy się z drugiej ręki, czyli na dzieło, w którym czytaliśmy o interesującej nas książce/ artykule. W tekście bieżącym może to wyglądać np. tak: (Kowalski, 1999, za Amsterdamskim, 1980). W bibliografii umieszczamy tylko przeczytane przez nas dzielo (w przykładzie będzie to referat Kowalskiego z 1999 roku). Jeśli czytelnika zainteresuje dzieło oryginalne, to poszuka w bibliografii dzieła, na które sie powołujemy (czyli w przykladzie –w bibliografii u Kowalskiego odnajdzie dane dotyczace książki Amsterdamskiego).

 



Przykładowa bibliografia

Berger, Peter L. and Thomas Luckmann 1966/1983 Społeczne tworzenie rzeczywistości (Social contruction of reality), Warszawa: PIW.

Czarniawska, Barbara 1997 Narrating the organization: Dramas of institutional identity, Chicago—London: The University of Chicago Press.

Hatch, Mary Jo 1997 Organization theory: Modern, symbolic, and postmodern perspectives, New York: Oxford U.P.

Morgan, Gareth 1983 „Social science and accounting research: A commentary on Tomkins and Grives,” Accounting, Organizations and Society 8/4, p. 385-388.

Salzer-Mörling, Miriam (1998) “As God Created the Earth... A Story That Makes Sense?” w: David Grant, Tom Keenoy and Cliff Oswick (red.) Discourse and Organization, London: SAGE, p. 104-118.

Weick, Karl E. (1969/1979) The social psychology of organizing, Reading, Massachussetts: Addison-Wesley.

 


 

Więcej na ten temat w sieci

Tu znajdą Państwo więcej czysto technicznych rad dotyczących tego, jak unikać plagiatu. Na tej stronie znajdują bardziej opisowe materiały dotyczace plagiatu skierowane do studentów.

 

 

 

Back

Back to index